Tsjechie.nl - Opvallende kunst

Peter Parler is één van de eerste kunstenaars die naam heeft gemaakt in Tsjechië. Deze invloedrijke Duitse beeldhouwer werd in de 14e eeuw door Karel IV naar Tsjechië gehaald. Karel IV was de man die er voor zorgde dat Tsjechië haar eerste culturele bloeiperiode doormaakte. Dankzij hem werd Parler zo beroemd dat de beeldende kunst uit deze periode de naam 'Parler-gotiek' heeft gekregen. Tijdens een bezoek aan Praag kunt u zijn werk bijna niet missen. Hij is heeft onder andere de Karelsbrug (Karlův most) en de Týnkerk (Týnský chrám) ontworpen.

Tijdens de renaissance was het Rudolf II die de kunst deed opleven. Hij haalde volop buitenlandse kunstenaars naar zijn hof toe, waaronder de Nederlander Adriaen de Vries, ook een beeldhouwer. In eigen land heeft hij weinig faam vergaard, maar in Italië en Tsjechië des te meer. Zijn werk kun je onder andere in Praag bewonderen: hij heeft namelijk de voortuin van het Waldstein paleis (Valdstejnsky palác) voorzien van prachtige bronzen beelden.

De barok was de twee periode waarin de Tsjechische kunst een enorme ontwikkeling doormaakte. Eén van de kunstenaars uit de barok was Karel Škréta, een schilder. Hij staat bekend als de vader van de Tsjechische barok schilderkunst. Een groot deel van zijn leven heeft hij in Italië doorgebracht. Deze tijdelijke emigratie heeft hem veel goed gedaan. Karl raakte bevriend met beroemde Italiaanse kunstenaars, die hem hielpen zijn techniek te verbeteren. In 1638 keerde hij terug naar Praag, waar hij de rest van zijn leven de stad heeft verrijkt met met toonaangevende kunstwerken.

Škréta is vooral beroemd geworden door zijn altaarstukken en portretten. Wilt u een van zijn werken bewonderen? Duik dan even de slaapkamer in als u een bezoekje brengt aan het kasteel van het wijnstadje Mělnik. Daar hangt namelijk een portret van een van de kasteeleigenaren, Graaf Humprecht, geschilderd door Karel Škréta.

In de late barok was het de beurt aan Petr Brandl. Deze getalenteerde schilder heeft pas onlangs de wereldberoemde status gekregen die hij altijd verdiende. Het IJzeren Gordijn zorgde er voor dat zijn kunst alleen in Centraal- en Oost-Europa bekendheid genoot. Na de val van het IJzeren Gordijn werd zijn kunst herontdekt in de rest van de wereld.

Enkele van zijn topstukken zijn nog steeds in Tsjechië te bewonderen. Bijvoorbeeld in Hradec Králové, een van de oudste steden van de streek Oost-Bohemen. In de kathedrale kerk van de Heilige Geest (Katedrální kostel sv. Ducha) hangt een van zijn mooiste altaarstukken, namelijk een portret van St. Antonius.

In de 19e eeuw deed Tsjechië volop mee met heropleving van oude kunststijlen. In deze periode werden allerlei stijlen uit het verleden weer gebruikt door kunstenaars. Onder meer neoclassicisme, neoromaans, neogotiek en neobarok waren erg populair. Daarnaast waren geschiedenis, de natuur en nationalisme een bron van inspiratie.

In de 20ste eeuw kwam de Oost-Europese variant van de Jugendstil in de mode: de Sezessionstijl. In deze periode was vrolijke kunst in de mode. Alfonso Mucha was de Tsjechische vertegenwoordiger van de Sezession. Zijn talent werd niet direct erkent, hij werd zelfs afgewezen voor de kunstacademie in Praag. Mucha volgende daarna kunstopleidingen in München en Parijs. Toen hij na de Eerste Wereldoorlog terugkeerde naar zijn vaderland werd zijn kunst daar inmiddels wel gewaardeerd.

Hij ontwierp vele postzegels en bankbiljetten voor de voormalige republiek Tsjecho-Slowakije. Zijn grootste meesterwerk, het Slavisch Epos, kun je bewonderen in het paleis van Moravský Krumlov. Dit epos bestaat uit twintig nationalistische kunstwerken over de geschiedenis van de Slavische volkeren, die van de Tsjechen in het bijzonder.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog moest de Tsjechische kunst het flink ontgelden. Alles stond in teken van het communistische ideaal. Kunstenaars hielden zich vooral bezig met het maken van affiches die lieten zien hoe geweldig het communisme wel niet was voor het land. Ploeterende arbeiders, blije gezinnetjes, sterke vrouwen, alles voor het groter goed. Het werd in deze tijd ook niet erg gewaardeerd als kunstenaars volop liepen te pronken met hun werk. Ze deden het immers niet voor zichzelf.

Pas na de Fluwelen Revolutie in 1989 werd kunst weer populair als nooit tevoren. Alsof er iets goed te maken viel, doken overal in het land exposities en galerieën op. Sindsdien zit de Tsjechische kunst weer flink in de lift, met als gevolg dat u bij een reisje naar dit land nooit om kunst verlegen hoeft te zitten.